Κοινωνικός Σχεδιασμός κοινωφελών προγραμμάτων

                                                          Πιστοποιημένο πρόγραμμα κατάρτισης

 

Ο Κοινωνικός Σχεδιασμός εφαρμόζεται στην επιστημονικά ορθή και αποτελεσματική υλοποίηση κοινωφελών προγραμμάτων. Διαφέρει σημαντικά από το σχεδιασμό ενός οποιοδήποτε άλλου προγράμματος, καθώς συμπεριλαμβάνει ένα σύνολο διεπιστημονικών λογικών και εργαλείων που προέρχονται κυρίως από την κοινωνιολογία, το μάνατζμεντ, την ψυχολογία, τη στατιστική επιστήμη, μέχρι και το στρατηγικό σχεδιασμό με επιρροή από τον Μακιαβέλι και τον Sun Tzu!

Φυσικά, δεν θα χρειαστεί να διαβάσουμε τον Ηγεμόνα ή την Τέχνη του Πολέμου ούτε να εντρυφήσουμε σε όλες αυτές τις επιστήμες. Όπως, ανάλογα, για να κάνουμε το εμβόλιο για τη γρίπη δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε από μοριακή βιολογία… Αυτό που μας ενδιαφέρει σε κάθε κοινωνικό πρόγραμμα είναι εντέλει το αποτέλεσμα και οι αποδοτικές διαδικασίες. Γι αυτό, χρησιμοποιούμε τις σχετικές γνώσεις και τα εργαλεία σε ένα στρατηγικό πλάνο  ενεργειών.

Είναι απαραίτητο να συνδυάζονται αρμονικά δύο «κόσμοι σκέψης»: Οι δυναμικοί και πολυδιάστατοι αλλά και σε κάποιο βαθμό σύνθετοι των κοινωνικών επιστημών, με την ακρίβεια αλλά συχνά και μονοδιάστατης γραμμικότητας της διοίκησης έργου. Στον «πρώτο κόσμο» συνήθως δεν είναι οικείες οι επιχειρησιακές λογικές και διαδικασίες, ενώ στο δεύτερο είναι επιφανειακή η ανάλυση των παραμέτρων που συνθέτουν ένα κοινωνικό πρόβλημα, όπως και της επιλογής των ευστοχότερων πρακτικών παρέμβασης. Ο αρμονικός συνδυασμός των δύο «κόσμων σκέψης» είναι που δημιουργεί τις συνθήκες επιτυχίας…

            Στο σεμινάριο θα παρουσιαστούν και θα αναλυθούν η λογική, η μέθοδος και ορισμένα από τα πιο χρήσιμα εργαλεία για το σχεδιασμό και την υλοποίηση του κοινωνικού προγράμματος. Τέλος, οι συμμετέχοντες θα τα εφαρμόσουν σε ένα εικονικό σενάριο – προσομοίωση, ανταγωνιστικό, με παιχνίδια ρόλων, ανατροπές και αστάθμητους παράγοντες.

            Το πρόγραμμα εκπαίδευσης και το διδακτικό εγχειρίδιο που θα διανεμηθεί είναι πιστοποιημένα και διδάσκονται στα σεμινάρια του Ινστιτούτου Επιμόρφωσης και στα μαθήματα του σχετικού μαθήματος του τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης του Ε.ΚΔ.Δ.Α. και έχουν εκπονηθεί από τον Π. Ζάννη.

 

Περιεχόμενο σεμιναρίου:

Α΄ τετράωρο: Εισαγωγή στον Κοινωνικό Σχεδιασμό – Βασικές αρχές. Μέθοδοι και τεχνικές διάγνωσης του προβλήματος. Διάγνωση αναγκών, πηγές πληροφόρησης, ανάλυση των συνθηκών και της κουλτούρας του περιβάλλοντος παρέμβασης. Η συγκρότηση και διαχείριση των ομάδων εστιασμένου στατιστικού ενδιαφέροντος (focus groups) και άλλων τεχνικών διάγνωσης. Η συγκρότηση της κατάλληλης ομάδας έργου και του τρόπου λειτουργίας της.

Β΄ τετράωρο: Εντοπισμός και διερεύνηση των ενδιαφερόμενων μερών (stakeholder analysis), το μοντέλο «πρίγκιπας», ο σχεδιασμός της υλοποίησης, διαχείριση σταδίου brainstorming, social network analysis, ανάλυση δικτύου αξιών (value network analysis), S.W.O.T ανάλυση, Mind Map.

Γ΄ Η δομική ανάλυση του έργου, το διάγραμμα Pert, ο πίνακας Gantt, η δημιουργία προσομοίωσης. Ο κοινωνικός απολογισμός. Κοινωνική λογιστική και κοινωνικός έλεγχος, η κοινωνική επιστροφή της επένδυσης (Social Return of Investment – SROI model, μορφές αξιολόγησης με έμφαση στην ενδυναμωτική αξιολόγηση και επίτευξης σκοπού).

Δ΄ Δια ζώσης: Συνάντηση ομάδας κατάρτισης και σχεδιασμός σε προσομοίωση ενός κοινωφελούς προγράμματος σε ρεαλιστικές και ανταγωνιστικές συνθήκες.

 

 

Με την ολοκλήρωση του σεμιναρίου οι εκπαιδευθέντες θα είναι σε θέση να:

 

  • Κατανοήσουν την ιδιαιτερότητα του κοινωνικού σχεδιασμού και τα διαδοχικά στάδια που επιμερίζεται
  • συγκροτούν την αποτελεσματική ομάδα έργου, όπως και να εφαρμόζουν τους γενικούς κανόνες διαχείρισης της
  • σχεδιάζουν και να υλοποιούν ένα κοινωνικό πρόγραμμα αξιοποιώντας τους διαθέσιμους και προσελκύοντας τους δυνητικά διαθέσιμους ανθρώπινους και υλικούς πόρους
  • εφαρμόζουν τις τεχνικές υλοποίησης αξιοποιώντας κατάλληλα εργαλεία
  • αξιοποιούν συνεργατικά κοινωνικά δίκτυα
  • τεκμηριώνουν την ωφέλεια του προγράμματος και να χρησιμοποιούν τα κατάλληλα εργαλεία αξιολόγησης και αποτίμησης.

Το πρόγραμμα απευθύνεται: Σε στελέχη και διευθύνοντες με εμπειρία σε οργανισμούς που επιθυμούν να εκπαιδευτούν ή να συμπληρώσουν τις γνώσεις τους στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση επιτυχημένων κοινωφελών προγραμμάτων. Θα επιλεχθούν κατόπιν επιλογής, με αποστολή ενός σύντομου βιογραφικού και κατά σειρά προτεραιότητας.

Διάρκεια του προγράμματος: Είκοσι ώρες συνολικά. Τρία τετράωρα διαδικτυακά μαθήματα μέσω της πλατφόρμας zoom και ένα επτάωρο δια ζώσης. Στο τελευταίο θα συμμετάσχουν σε διαδραστικό παιχνίδι προσομοίωσης εφαρμόζοντας τις γνώσεις που θα αποκομίσουν.

Στο τέλος του προγράμματος θα πραγματοποιηθούν εξετάσεις για την απόκτηση του πιστοποιητικού στον «κοινωνικό σχεδιασμό προγραμμάτων». Ενώ για όσους/ες δεν το επιθυμούν ή δεν επιτύχουν στις εξετάσεις θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης.

 

  • Λόγω της διαδραστικής φύσης του προγράμματος και των ασκήσεων προσομοίωσης οι θέσεις συμμετοχής είναι περιορισμένες.
  • Το σεμινάριο θα διεξαχθεί υποχρεωτικά με ανοιχτές τις κάμερες.
  • Η παρακολούθηση όλων των ωρών εκπαίδευσης είναι υποχρεωτική στην περίπτωση χορήγησης πιστοποιητικού. Ενώ απλής βεβαίωσης παρακολούθησης δεν είναι απαραίτητη η δια ζώσης συμμετοχή.
  • Το σεμινάριο θα διεξαχθεί σε δύο τμήματα. Το Α΄ κάθε Τετάρτη 16: 30 – 20:30 και το Β κάθε Σάββατο 10:30 – 14:30. Υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης κάποιου από τα τετράωρα σε διαφορετικό τμήμα κατόπιν συνεννόησης.
  • Συνολικό κόστος συμμετοχής 270 ευρώ (συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α 24%). Δυνατότητα καταβολής του ποσού εφάπαξ κατά την έναρξη ή σε δύο δόσεις: 90 ευρώ με την επιλογή και 190 πριν την έναρξη του δεύτερου διαδικτυακού τετράωρου.

Εκπαιδευτικό υλικό που θα χορηγηθεί: Το «Εγχειρίδιο στον Κοινωνικό Σχεδιασμό» του Παναγιώτη Ζάννη.

 

Διδάσκων: Παναγιώτης Ζάννης

Ο Παναγιώτης Ζάννης σπούδασε κοινωνική πολιτική και κοινωνική ανθρωπολογία, απέκτησε το διδακτορικό του στην κοινωνιολογία και έχει εκπαιδευτεί στον κοινωνικό σχεδιασμό. Τα επιμέρους αντικείμενα της ενασχόλησής του είναι οι μη κερδοσκοπικές, μη κυβερνητικές και εθελοντικές οργανώσεις, η κοινωνική οικονομία, η κοινωνική πολιτική, η κοινωνική πρόνοια και ο σχεδιασμός κοινωφελών οργανισμών και προγραμμάτων.

Στα είκοσι χρόνια της εμπειρίας του είχε την ευκαιρία να εντρυφήσει θεωρητικά και βιωματικά σε ποικίλες διαστάσεις των ανωτέρω, πάντοτε με εξαιρετικές επιδόσεις, εντυπωσιακά επιτεύγματα και πολύπλευρη αναγνώριση.

Ήδη, πριν την ολοκλήρωση των σπουδών του, κατά την αφύπνιση και «ρομαντική περίοδο» της κοινωνίας των πολιτών στην Ελλάδα, διατέλεσε ιδρυτικό μέλος

και Πρόεδρος της Μ.Κ.Ο. Κοινωνικής Παρέμβασης και Σχεδιασμού «Αθηνά» (1996 – 2013). Η οργάνωση είχε σκοπό την ενδυνάμωση ευπαθών κοινωνικών ομάδων και την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών. Διατέλεσε επιστημονικός υπεύθυνος επιστημονικών προγραμμάτων και συνεδρίων σε συνεργασία με έναν σημαντικό αριθμό κοινωνικών επιστημόνων και ακαδημαϊκών που στήριξαν εθελοντικά τις δράσεις της οργάνωσης (βλ. www.athena-net.gr, Aθηνά, παρουσίαση 2014).Ενδεικτικά, διατέλεσε πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής στο πρώτο επιστημονικό συνέδριο ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό στην Ελλάδα με τίτλο: «Για τους ανθρώπους που παραμερίζουμε» (πρακτικά: εκδ. Αρμός, 2002). Η συμμετοχή στις εργασίες της οργάνωσης ήταν εθελοντική και το έργο της αναγνωρίστηκε, μεταξύ άλλων, και από τον τ. Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο.

Αναμνηστική φωτογραφία από την ημέρα της υπογραφής της Ιδρυτικής Διακήρυξης στην Παλαιά Βουλή 9/12/2009

Το 2009 εμπνεύστηκε και σχεδίασε τη Βουλή της Κοινωνίας των Πολιτών, την Ιδρυτική Διακήρυξη της οποίας υπέγραψαν πάνω από 135 Μ.Κ.Ο. από όλη την Ελλάδα κατόπιν απόφασης των διοικητικών τους συμβουλίων (βλ. www.koinoniamko.gr).

Φωτογραφία του από την εισαγωγική ομιλία

Την επιστημονική τεκμηρίωση και τις δυναμικές που δύναται να αναπτύξει τις δημοσίευσε στο βιβλίο του: «Από την πολιτική και την οικονομία ξανά στην κοινωνία. Η Bουλή της Κοινωνίας των Πολιτών και το Μανιφέστο των Κοινωνιστών» (εκδ. Άπαρσις, 2019).

Φωτογραφία από την παρουσίαση του βιβλίου στον Ιανό (από δεξιά): Γ. Αμίτσης, Δ. Παπαδοπούλου, Ν. Μουζέλης, Α. Μωισίδης, Π. Ζάννης)

Το 2013 κυκλοφόρησε το βιβλίο του: «Δημοκρατία και Κοινωνική Πολιτική σε Μετάβαση: Ο Τρίτος Τομέας. Μία Γενική Θεωρία» (εκδ. Παπαζήσης) στο οποίο αναλύει διεπιστημονικά και διεξοδικά τον Τρίτο Τομέα, την κοινωνία των πολιτών, την κοινωνική οικονομία, τον εθελοντισμό και τις συναφείς έννοιες. Στον πρόλογο του βιβλίου ο ομότιμος καθηγητής στο L.S.E. Ν. Μουζέλης γράφει, μεταξύ άλλων, πως «… συμπληρώνει το κλασσικό έργο των Cohen and Arato, Civil Society and Social Theory (1992, M.I.Τ. Press) που έχουν επεξεργαστεί μία λιγότερο γενική θεωρία πάνω στην κοινωνία των πολιτών…».

Στην ακαδημαϊκή του εμπειρία, μεταξύ άλλων, έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε περισσότερα από εξήντα συνέδρια και ημερίδες, έχει συγγράψει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους και έχει συμμετάσχει ως εμπειρογνώμονας, υπεύθυνος έργων, αξιολογητής, συγγραφέας κ.α. σε ένα μεγάλο αριθμό κοινωνικών και επιστημονικών προγραμμάτων. 

Συνεργάζεται εδώ και αρκετά χρόνια ως διδάσκων ή εμπειρογνώμονας σε ανώτατους επιστημονικούς και εκπαιδευτικούς οργανισμούς (ενδεικτικά: Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, Ινστιτούτο Επιμόρφωσης του Ε.Κ.Δ.Δ.Α., Εργαστήριο Κοινωνικής Διοίκησης του ΠΑ.Δ.Α.) ενώ έχει ειδίκευση και πολύ μεγάλη εμπειρία, δια ζώσης και διαδικτυακά, στην εκπαίδευση ενηλίκων ανωτάτης εκπαίδευσης. Πάντοτε με άριστες αξιολογήσεις από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Τελευταίες δημόσιες τοποθετήσεις

  • “Ο ημι-φωτεινός κόσμος στον σχεδιασμό κοινωνικών προγραμμάτων και πολιτικών”,  άρθρο, TV χωρίς Σύνορα, www.tvxs.gr, 19 Φεβρουαρίου 2024.
  •   Συνέντευξη στο site “Η Πόλη ζει“, https://ipolizei.gr, 12 Απριλίου 2024.
  • «Κοινωνία των πολιτών, ΜΚΟ, Τρίτος Τομέας, κοινωνική οικονομία». Συνέντευξη, TV Χωρίς Σύνορα βλ. www.tvxs.gr, 17 Δεκεμβρίου 2023.
  • Άρθρο γνώμης με τίτλο: Μία εύρωστη «κοινωνία των πολιτών» οφείλει να είναι διαρκώς σε θέση μάχης, Εθελοντισμός και Κοινωνία, Κύπρος, τεύχ. Απρίλιος 2023, Άρθρο.
  • Εισήγηση με τίτλο: «Σύγχρονοι μετασχηματισμοί στο σχεδιασμό και στην παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας» στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας: «Διαστάσεις, Δομές και Πρόσωπα της Φροντίδας», Χανιά 31 – 1 Νοεμβρίου 2022. Video ομιλίας.
  • Εισήγηση με τίτλο: «Η ατομοκεντρική προσέγγιση του κοινωνικού αποκλεισμού και οι ανεπάρκειες σε επίπεδο σχεδιασμού πολιτικών ένταξης» στο 8ο Συνέδριο της Ελληνικής Κοινωνιολογικής Εταιρίας, Αθήνα 13-15 Οκτωβρίου 2022, Χαρακόπειο Πανεπιστήμιο.
  • Εισήγηση στο 8ο Συνέδριο της Ελληνικής Κοινωνιολογικής Εταιρίας: «Η υβριδοποίηση των οργανώσεων του Τρίτου Τομέα στα τέλη της ύστερης νεωτερικότητας και οι συνέπειες της», Χαρακόπειο Πανεπιστήμιο και διαδικτυακά, Αθήνα 13-15 Οκτωβρίου 2022.
  • Συζήτηση στην εκπομπή “Athens Calling” αναφορικά με το πρόβλημα των ορισμών για τον Τρίτο Τομέα και την κοινωνία των πολιτών, Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας 12 Ιουλίου 2021 (αρχείο ήχου).
  • Μ.K.O.: Επιτέλους… τι είναι και τι κάνουν; Άρθρο στο «www.Helpis.gr»